In een volle zaal in de bibliotheek hield Hans Meek afgelopen donderdagavond, 3 oktober, zijn boekpresentatie. Deze werd mede georganiseerd door Energiecoöperatie Leur, vandaar dat voorzitter Allard van Krevel het openingswoord deed. Maar daarna mocht Hans zijn verhaal doen en die wond er geen doekjes om…
We staan als mensheid voor een enorme duurzaamheidsopgave. In een volle zaal legde Hans uit hoe de groei van de menselijke populatie is geëxplodeerd, vooral de laatste tweehonderd jaar, van één naar zeven miljard. De belangrijkste reden waarom dit kon gebeuren is de ontdekking en het gebruik van fossiele brandstoffen, vooral steenkool en olie. Maar deze zullen opraken, op de korte of lange termijn, terwijl de wereldbevolking voorlopig zal blijven toenemen. Daarmee komt ook de voedselvoorziening in de knel. Het moment voor radicale maatregelen is aangebroken. De lezing was een samenvatting van zijn onlangs verschenen boek Ecologica. 
Ecologische voetafdruk
De ongekende recentelijke toename van het gebruik van fossiele brandstoffen en de enorme intensivering van de landbouw en veeteelt heeft ertoe geleid dat de ecologische voetafdruk van de mens een kritische limiet heeft overschreden. Gemiddeld heeft de mens op aarde ongeveer twee hectare aan biologische productiecapaciteit ter beschikking, meer is er eenvoudigweg niet. We gebruiken echter gemiddeld 2,7 hectare, met andere woorden, de aarde is te klein om in onze huidige behoefte te voorzien. Het tekort lenen we van de toekomstige generaties, die we daarmee met door ons veroorzaakte problemen opzadelen. Dat doen we vooral in de westerse wereld. Zo is de ecologische voetafdruk van een Amerikaan acht hectare en van een Nederlander 6,2, drie maal zo veel als beschikbaar is. Een Afrikaan gebruikt gemiddeld 1,4 hectare, dus die kunnen we (nog) weinig verwijten.
Oplossingen
Grootschalige en snelle vervanging van fossiele brandstoffen door duurzame energie is een bekende en voor de hand liggende deeloplossing voor het geschetste probleem. Met nog geen 7% energie uit hernieuwbare bronnen in Nederland is daar nog een wereld te winnen. Daarnaast kunnen we onszelf de vraag stellen of we de toename van wereldbevolking gecontroleerd in de hand zouden moeten houden. Het eerste is technisch mogelijk en vraagt vooral politieke wil en daadkracht, waarvoor wij zelf verantwoordelijk zijn. Het tweede punt is een moreel vraagstuk en druist daarbij in tegen de natuurlijke neiging van alles wat leeft de aarde, inclusief de mens: de drang tot instandhouding van de eigen soort. Daarbij is bij de mens het evenwicht tussen vermenigvuldiging en natuurlijke reductie door roofdieren, voedseltekort en ziektes verdwenen. 
Discussie
Na afloop van de lezing werd het publiek uitgenodigd om over het thema te discussiëren. Het algemene beeld was dat het gevoel voor urgentie nog niet aanwezig is, vooral niet bij de jongere generatie. Over de noodzaak en mogelijkheden om tot de wellicht noodzakelijke welvaartsreductie te komen liepen de meningen uiteen. De een meent dat we dat niet kunnen en mogen verwachten, maar anderen denken dat een stap terug mogelijk en onontkoombaar is. De aarde die overleeft het overigens wel, daarover was iedereen het eens.
En Wijchen? Om daar om op de goede weg te blijven richting energieneutraliteit dienen vóór 2023 minimaal vijf grote windmolens binnen de gemeentegrenzen worden geplaatst. Maar waar dan? Over die vraag werd verder gepraat tijdens de afsluitende borrel in de Huiskamer van Wijchen.
Allard bedankte Hans voor zijn presentatie en de aanwezigen voor hun komst. Uit handen van Jaap Schoenmaker (penningmeester Energiecoöperatie Leur) kreeg Hans een presentje voor zijn heldere boekpresentatie. 
Tekst Allard van Krevel en Dick Vogelzang. Foto’s door Dick Vogelzang (HDV Productions).
Bekijk HIER alle foto’s.
