Nieuwjaarstoespraak 2019 gemeente Wijchen
Nieuwjaarstoespraak 2019 burgemeester Hans Verheijen, uitgesproken tijdens de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Wijchen op 7 januari 2019.
Beste dames en heren,
Vorig jaar stond ik hier precies op dezelfde plaats. Ik voorspelde u dat het een
spannend jaar zou gaan worden. Daarbij doelde ik in eerste instantie op de
gemeenteraadsverkiezingen die op 21 maart gehouden werden. Heel veel
mensen gingen naar de stembus. Maar heel veel anderen bleven helaas thuis. Ik
ga het daar zo met u over hebben.
2018 was voor mij persoonlijk ook een bijzonder jaar. Tijdens de
nieuwjaarsreceptie vorig jaar heb ik aangegeven graag voor een volgende
termijn uw burgemeester te willen zijn. Een spannende uitspraak voor mij omdat
ik toen nog niet wist of de door mij gevoelde verbinding met Wijchen ook
wederzijds was. Of u mij ook wel wilde. Voor de zomer bleek dit het geval; heeft
de gemeenteraad mij opnieuw gekozen als uw burgemeester. Ik ben daar
ontzettend blij mee, trots ook! Er spreekt bovendien vertrouwen uit, een
vertrouwen dat ook wederzijds is. Ik vind het enorm eervol om ook de komende
jaren uw burgemeester te mogen zijn. Burgemeester van een gemeente
waarmee ik een thuis-komen gevoel heb, nog elke dag. En de vele reacties uit de
samenleving na de herbenoeming deden mij enorm goed en bevestigden het
besluit van de gemeenteraad. Dank u wel!
Dames en heren,
Het gaat echt héél goed met ons in Nederland. Tenminste, dat lees ik overal. Wij
behoren tot de gelukkigste volkjes van de wereld. De Nederlandse jeugd is nog
nooit zo happy geweest. Met onze portemonnee gaat het ook goed trouwens. We
durven weer geld uit te geven en gaan weer vaker op vakantie. Onze koopkracht
is gestegen. De huizenmarkt is - na jaren van recessie – weer booming. Op
sportief gebied gaat het ook geweldig. Heeft u ook zo genoten van “onze
jongens” tegen Frankrijk en Duitsland? En wat vond u van onze
Oranjeleeuwinnen? Hoe zij zich voor de tweede keer in de historie plaatsten voor
het WK, geweldig toch? Die stijgende lijn op sportief gebied werd het afgelopen
jaar al ingezet door onze inmiddels Wijchense trots Laura Smulders, die in
Glasgow voor de 3e keer Europees kampioen BMX-supercross werd en in Bakoe
haar status als topsportster bevestigde en wereldkampioen supercross werd. En
laat ik hier niet onbenoemd laten haar zusje Merel, ook woonachtig in ons mooie
Wijchen, die in Bakoe de zilveren plak won.
Ook in ónze gemeente viert het optimisme hoogtij. Denk maar even terug aan de
voorbije twee maanden; op sommige momenten was het echt zoeken naar een
parkeerplaats in het centrum, zo druk was het met kooplustigen uit Wijchen en
ook steeds meer uit de regio! Ook Wijchen Schaatst en het Kerstsprookjesfestijn
bleken grote publiekstrekkers. En de paardenmarkt niet te vergeten, die een
prachtig jubileum vierde. Kortom, het gaat heel goed met ons.
Maar klopt dat wel? Gaat het ons écht zo goed?
Tot voor kort dachten we dat je dit soort hesjes alleen maar droeg als je met
autopech stond langs de A73. Maar u weet vast ook dat dit simpele hesje sinds
kort ook een heel andere lading heeft gekregen.
Onlangs zag ik de hoogste baas van de politie Erik Akerboom op TV zeggen dat
de gele hesjes zijn gekaapt door gajes dat alleen maar rellen wil trappen. Maar
daar gaat het volgens mij niet om!
Als tuig de gele hesjes misbruiken om alleen te rellen dan moeten Akerboom en
zijn mensen daar korte metten mee maken. Net als ze korte metten moeten
maken met lieden die hulpverleners van de ambulancedienst, de brandweer en
de politie op scheldwoorden trakteren op het moment dat zij mensen in nood
willen helpen. Wat is dat toch een schandalig gedrag. Ik ben daar echt boos
over. Hoe halen mensen het in hun botte hoofd dit te doen?
Dames en heren,
Dit best lelijke maar oh zo effectieve gele hesje heeft mij de ogen geopend. Wij
moeten de verbinding met de samenleving herstellen. Zorgen dat we de vinger
goed aan de pols houden. Niet alleen als er een verkiezingsmoment opdoemt
maar gedurende de hele vier jaar! Die gele hesjes zijn hét symbool geworden
van een grote groep min of meer vergeten mensen. Mensen die het gevoel
hebben niet gehoord te worden en zich in de steek gelaten voelen. Door hun
regering, door hun gemeente en door de samenleving. Heel vaak hebben ze geen
betaalde baan. Door geldgebrek kunnen zij hun energierekening of huur niet
meer betalen. Daarnaast zien zij ieder jaar hun ziektekosten verder stijgen.
Maar ook mensen die wel betaald werk hebben kunnen in problemen komen. De
duizenden vaders en moeders die bijvoorbeeld elke dag met een gammel
arbeidscontract naar hun werk gaan voor een mager loon. De arbeidsmarkt is de
voorbije jaren sterk veranderd. Het lijkt zo mooi, meer dan 1 miljoen kleine
zelfstandigen, de zzp-ers die Nederland in enkele jaren rijk is geworden. Maar
daarachter gaat vaak ook verdriet schuil. Het is de manier voor werkgevers om
flexibel om te gaan met personeel. Personeel dat daardoor veel minder zekerheid
geniet. Die als zzp-er verschillende baantjes moeten hebben om mee te kunnen
in onze samenleving. Die zo weinig verdienen dat er geen geld is voor
sportactiviteiten van de kinderen.
Die zoon of dochter thuishouden van een leuk kinderfeestje omdat er simpelweg
geen geld is voor een cadeautje voor het jarige vriendje. Het doet pijn als in
jouw gezin schraalhans keukenmeester is, terwijl het bij de meeste mensen in
hun omgeving schijnbaar niet op kan.
Er is veel kritiek op mensen in gele hesjes maar ik vind het juist goed dat zij zich
laten horen. En tegelijkertijd voel ik ook ongemak. Zeker als burgemeester van
een gemeente. Van een instantie die de overheid vertegenwoordigt. Waarom
voelen velen zich in de steek gelaten? En belangrijker nog: wat kunnen WIJ daar
als overheid aan doen? De overheid moet er zijn voor iedereen! Moet
bescherming bieden.
Beste mensen,
Velen zijn het vertrouwen in de politiek kwijt geraakt. Het lijkt hen steeds minder
te boeien. Zij stemmen al jaren niet meer, keren de politiek de rug toe en haken
teleurgesteld af.
Ik doe vandaag een dringend beroep op iedereen – ook op u dus – om er samen
voor te zorgen dat in Wijchen de gele hesjes gewoon in de auto kunnen blijven
liggen.
Weet u wat mij zo bezighoudt? Dat de mensen in gele hesjes niet gaan stemmen
kan ik nog best begrijpen. Maar dat heel veel anderen ook niet gaan: hoe kan
dat? Hoe kan het dat ook in onze gemeente vorig jaar slechts 52 procent van
onze 32.000 kiesgerechtigden zijn stem heeft uitgebracht op de kandidaten voor
de gemeenteraad? Dan denk ik: hè, JULLIE hebben toch geen geel hesje aan?
Jullie hebben het zichtbaar goed, hebben een leuk leven, een prima baan, jullie
wonen in een gemeente waar de belastingen laag zijn en waar prima
voorzieningen zijn. En toch gaan jullie niet naar de stembus? Hoe kan dat?
Op feestjes hoor je denk ik al een deel van het antwoord. Misschien herkent u
het wel: Dat geklaag over politici die alleen maar hun zakken vullen. Of over hoe
de gemeente belastinggeld over de balk smijt. Om nog maar te zwijgen over al
die be-láche-lijk-e wetten en regeltjes. Daar houden wij niet zo van in ons land.
Ooit zongen Fluitsma en Van Tijn er over. Over inmiddels 17 miljoen mensen, op
dat hele kleine stukje aarde. Die lees je niet de wetten voor. Die laat je in hun
waarde.” Tsja, denk ik dan.
Ik keek op nieuwjaarsdag naar een nieuwsuitzending op de Duitse TV: het
opende mij de ogen hoe anders en bovenal feestelijk een jaarwisseling kan zijn.
Beelden uit Nederland leken eerder op een oorlogsgebied: vuren op straat,
vuurwerk richting hulpverleners, veldslagen met de ME. Ik heb vorige week in de
pers gezegd dat wij in onze gemeente konden terugkijken op een relatief rustige
jaarwisseling. Maar wat heet rustig? Minimaal 15.000 euro schade ben ik
blijkbaar normaal gaan vinden. Terwijl het natuurlijk gewoon absurd is.
Verkeersborden, bushaltes, straatmeubilair; het moet het allemaal ontgelden
tijdens de jaarwisseling. Waarom? De jaarwisseling wordt door de politie, ook
hier in onze regio, als een risicovolle activiteit voorbereid; de politie-inzet was
wederom weer zo massaal dat we daar in heel 2019 voor moeten bloeden.
Treurig gewoon!
Over treurig gesproken. Wat vindt u van al die grofheden en ordinaire
scheldpartijen op social media? Ik vind dat het iets wegheeft van “Wat anderen
ervan vinden interesseert mij geen moer, ik heb het volste recht om anderen te
beledigen. Dat is de nieuwe definitie geworden van “vrijheid van meningsuiting”.
Waarom die grofheden? Waarom die agressie? Waarom dat gescheld? Levert dit
uitbraken van veelal onderbuik-gevoel onze samenleving nou écht iets op? Heel
weinig lijkt mij toch.
Tegelijkertijd moet ik als burgemeester en als vertegenwoordiger van de
overheid niet té snel anderen de maat nemen. En goed in de spiegel kijken. Want
laat ik eerlijk zijn: Het gedrag van politici maakt het er vaak niet beter op. Vindt
u wel? Wat kunnen zij grof zijn tegenwoordig. Niet normaal. En wie zijn wij het
dan om kiezers de maat te nemen? Dat algemene beeld dat mensen hebben van
politici raakt ons in Wijchen ook! Ook al denk ik dat wij, de raadsledencommissieleden en anderen die zich actief voor onze samenleving inzetten, het heel veel beter doen….. en juist daar schuilt misschien ook wel het gevaar. Dat
we denken dat het vooral om anderen gaat, dat het ons niet treft …
Ook wij moeten er mee aan de slag; immers, bijna de helft van de
kiesgerechtigden stemt niet. 48% van de inwoners die zelfs niet de moeite
namen om het bestuur dicht bij de burger, want dat is toch die gemeenteraad,
mee te bepalen. Dáár moeten wij mee aan de slag! Laat dat ons goede
voornemen voor het nieuwe jaar zijn. Terugwinnen van vertrouwen; werken aan
een sterke verbinding! Als het ergens moet lukken dan is het wel in onze
gemeente! Toch?
Dames en heren,
Ik hoop natuurlijk dat u nu een beetje met mij zit mee te knikken. Dat u
minimaal denkt: goh, daar zit eigenlijk best wat in. De waarheid is dat ik de
oplossing natuurlijk ook niet voorhanden heb.
Mag het zaallicht even aan Bart-Jan? Dan kan ik u allemaal wat beter zien.
Wat vindt U eigenlijk? Ik neem aan dat de meesten van u wel zijn gaan
stemmen, toch? We staan dit jaar ook in Wijchen stil bij 75 jaar vrijheid; dat
doen we op een even grootse wijze als in 2014. Met onder andere een groot
herdenkingsevenement in Alverna. Die overwinning op het nationaal-socialisme
leerde ons dat oorlog in Europa alleen door intensieve samenwerking is te
voorkomen. Het legde de kiem voor een verenigd Europa dat ons al ruim 70 jaar
vrede, vrijheid en een ongekende economische welvaart schenkt.
Wie gaat op 23 mei naar de stembus voor het Europees Parlement? Mag ik eens
handen zien? En gaat u ook anderen overhalen om te stemmen?
En wat dichter bij huis: de gemeenteraadsverkiezingen in 2022: hoe krijgen we
de helft van onze inwoners die nu niet zijn gaan stemmen weer naar de
stembus? Heeft u een idee? Roept u eens!
Natuurlijk overval ik u een beetje met deze vraag. Als u later op de avond een
goed idee krijgt of later in het jaar – dat kan ook natuurlijk - Laat het mij dan
even persoonlijk weten. Spreek me aan of stuurt u mij een mailtje. Heel simpel
via [email protected]. Ik beloof u dat de beste ideeën beloond gaan worden
met minimaal een slagroomtaart.
Beste mensen,
Ik wens u, mede namens het gemeentebestuur, een heel gezond en vredig 2019
toe, een Zalig Nieuwjaar ook. Ik hoop dat het voor u en uw naasten een prachtig
jaar gaat worden. Wat ik ook hoop is dat wij blijven omkijken naar elkaar in de
gemeente Wijchen. Zoals we dat gewend zijn te doen.
De afgelopen minuten heb ik enkele zorgpunten met u gedeeld. Dat maakt me
hopelijk in uw ogen geen somberaar; ik ben juist ook heel optimistisch! Want wij
wonen en werken gelukkig nog steeds in een heel fijne gemeente. Wij vormen
met elkaar een prachtige hechte samenleving. Een samenleving waar ik nog
steeds apetrots op ben. Voorbeelden zijn er gelukkig genoeg. Als je ziet hoe
enthousiast wij met elkaar werken aan mooie projecten en initiatieven dan zie ik
ook een andere kant van ons. Een prachtig voorbeeld daarvan vind ik de
oprichting van Social Club Hand in Hand in het wijkcentrum Zuid. Een fijne plaats
waar culturen elkaar inspireren en van elkaar leren.
Of als ik kijk naar onze prachtige kernen, waar leefbaarheid en saamhorigheid
nog steeds met een hoofdletter geschreven worden. Een prachtige kant van onze
inwoners die mij hoopvol stemt. En nog steeds erg gelukkig maakt.
Die mooie samenleving laten wij ons niet ontzeggen, toch?
Ik dank u.
