Negen inwoners van de gemeente Wijchen hebben vanmorgen op Kasteel Wijchen een koninklijk lintje gekregen. Er waren 6 benoemingen tot Lid en 3 benoemingen tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Een gedecoreerde komt uit Bergharen, een ander uit Hernen.
De negen waren met een smoes gevraagd om naar het kasteel te komen waar familie en bekenden al aanwezig waren. Burgemeester Renske Helmer-Englebert sprak daarna tijdens de feestelijke bijeenkomst 9 keer de woorden “Vanwege deze grote verdiensten aan de samenleving heeft het Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander behaagd …”. De gedecoreerden zijn:
Petrus Hendrikus Jacobus (Piet) van Uden uit Hernen
Lid in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van muziek, religieus leven en monumentenzorg
Piet van Uden is sinds 1965 een trouw en actief betrokken lid van harmonie DOV. Waarvan hij ook 40 jaar bestuurlijke taken uitvoerde. Afgelopen jaren heeft hij zich ook ingezet voor het opleiden en begeleiden van leerlingen die muziekonderwijs op school krijgen. Elke week geeft hij 4 uur muziekles aan leerlingen.
Piet van Uden is 17 jaar muzikant bij Het Kerkeveld Orkest. Hij is een verbinder en zorgt voor uitwisseling van muzikanten tussen harmonieën, muziekorkesten en koor. Én hij is 40 jaar actief lid van het Parnassuskoor in de Antonius Abtkerk. Jarenlang was hij voorzitter van de repertoirecommissie. Maar Van Uden schuift ook regelmatig aan bij de feestcommissie. Hij organiseerde 2 kerstconcerten en regelt sinds 5 jaar de begeleiding van de kerstviering in de Antonius Abtkerk.
Sinds 2020 is hij ook een gewaardeerd lid van de monumentencommissie. Ook is Van Uden bijna 20 jaar (vice-)voorzitter van de contactraad van de kerk in Hernen.
Johannes Martinus Theodorus Maria (Jo) Toonen uit Wijchen
Lid in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van podiumkunsten
Jo Toonen zet zijn gave en kwaliteiten als cabaretier ruimhartig in. Van jongs af aan had hij al een grote passie voor alles wat met het circus te maken heeft. En in 1996 nam hij ontslag om zijn jongensdroom na te gaan. Deze ambitie bracht hem in 2002 een dienstverband bij Stichting CliniClowns Nederland. Als Clown Kwieb trad hij vaak op voor kinderen in een kwetsbare situatie en dementerenden. Een bewonderenswaardig beroep waar een lach en traan bij elkaar komen. Ook na zijn pensionering in 2011 zette hij nog 10 jaar lang af en toe de clownsneus van Kwieb op.
Daarnaast heeft Toonen driemaal een theatershow geschreven, geregisseerd en zelf uitgevoerd. Het was een groot succes. Steevast uitverkochte zalen bij theater ’t Mozaïek. De opbrengst van ruim 40.000 euro is aan lokale goede doelen geschonken.
Ook schrijft Jo Toonen liedjes, rijmpjes en gedichtjes. Over alledaagse en herkenbare onderwerpen, met veel humor beschreven. De gedecoreerde heeft veel gevoel voor het moment en weet hierdoor steeds de goede snaar te raken. Hij heeft veel mensen verblijd met zijn conferences; zoals bij openingen van maatschappelijke instellingen, bij jubilea en bij sportclubs.
Regelmatig bezocht Toonen de verzorgingsinstellingen in de gemeente Wijchen en vermaakte de bewoners met het voorlezen en zingen uit eigen werk. En in coronatijd ging hij daar gewoon buiten op de stoep mee door.
Pièrre Hendrikus Cornelius (Pièrre) Basten uit Bergharen
Lid in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van o.a. carnaval, muziek en voetbal
Ondanks een drukke baan in ploegendienst heeft Pièrre Basten altijd tijd vrijgemaakt voor vrijwilligerstaken. Hij is creatief en was dan ook een populaire vader op de basisschool van zijn kinderen. Hij bood zijn hulp aan voor knutselmiddagen, reparaties en ging ook altijd mee op schoolkamp.
Toen zijn kinderen gingen voetballen bij de lokale voetbalvereniging UHC werd hij daar in 2001 ook actief vrijwilliger. Niet alleen op het veld als leider, coach en vlagger, maar ook als lid van de jeugdcommissie was hij ruim 10 jaar intensief betrokken.
Buurtbewoners en verenigingen waren al langer bekend met zijn transformatie in december, maar in 2010 werd Basten ook lid van het sinterklaascomité in Bergharen. Met veel enthousiasme zorgde hij ieder jaar voor succesvolle sintvoorstellingen. Waarbij hij zelf in de rol van Piet, en later (hulp)Sinterklaas trad.
In 2014 werd Basten bestuurslid van carnavalsvereniging De Wurmensoppers, sinds 2016 in de rol van voorzitter. Hij geeft leiding aan de vereniging en weet anderen op een positieve en opbouwende manier te enthousiasmeren. Ook is hij nauw betrokken bij de organisatie van de carnavalsevenementen en zit de vele vergaderingen voor.
Tot slot is Pièrre Basten ook vrijwilliger bij dorpshuis De Zandloper. Hij organiseert hier verschillende activiteiten vanuit de carnavalsvereniging. En zijn talent als presentator wordt hier bij evenementen ingezet.
Als verbinder is hij ook dé aangewezen persoon voor het verzorgen van de werving van de benodigde vrijwilligers voor het muziekfestival Down the Rabbit Hole. Sinds 2015 verzorgt hij met succes deze taak vanuit De Zandloper.
Gerarda Johanna Elisabeth (Ada) Bakkers-Visser uit Wijchen
Lid in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van hockey, musea en ouderenwelzijn
Dit jaar is Ada Bakkers-Visser al 30 jaar actief vrijwilliger bij Mixed Hockey Club Wijchen. Nog nooit heeft zij de hockeystick opgepakt. Maar sinds 1994 regelt zij als wedstrijdsecretaris het opstellen en publiceren van de wedstrijdschema’s. En alle taken die daarbij komen kijken. Met een ledental van 750 is dat een hele klus. Dit doet zij met enorme toewijding en precisie
Museum Kasteel Wijchen kent decoranda sinds 2014 als gastvrouw en lid van de expositiewerkgroep. Ook hier wordt haar betrokkenheid en werkwijze zeer gewaardeerd.
In 2015 heeft Bakkers-Visser het secretariaat van de seniorenvereniging opgepakt. Momenteel schrijft zij met veel plezier nog iedere maand een recept voor het verenigingsmagazine.
Jacobus Johannes Maria (Sjaak) Jansen uit Wijchen
Lid in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van onder andere welzijn, goede doelen en cultuur
Sjaak Jansen is integer en benut zijn organisatorische en technische vakkennis om anderen een plezierige tijd te geven. Hij bruist van de ideeën en helpt energiek bij de uitvoering. In 1998 was het bestuur van Kasteelfeesten Wijchen dan ook blij met zijn komst. De ervaring van de heer Jansen met planmatig werken, kwam ook zeer goed van pas. Hij schreef een draaiboek waar de organisatie van de Kasteelfeesten nog altijd gebruik van maakt. Tot 2010 heeft hij als voorzitter van het bouwteam alle voorkomende werkzaamheden uitgevoerd.
Sinds 2006 helpt hij bij de jaarlijkse kerstactie. Allerlei acties worden opgezet om geld in te zamelen. Minderbedeelde dorpsgenoten krijgen zo een steuntje in de rug met een mooi kerstpakket. De actie is uitgegroeid tot een ‘volwassen’ evenement. De opbrengst gaat ook naar een aantal Wijchense goede doelen. In 2012 was de oprichting van Stichting Vrienden van het Wijchens Kerstpakket. Jansen was medeorganisator en secretaris; sinds vorig jaar heeft hij het voorzitterschap overgenomen.
Zijn organisatietalent heeft Jansen van 2008 tot en met 2014 ook ingezet voor de Kring voor Ontspanning en Gesprek. De 60 leden kunnen altijd rekenen op plezierige, interessante en goed georganiseerde bijeenkomsten. Sinds vorig jaar heeft Jansen deze taak opnieuw opgepakt. Hij regelt volledig alle bedrijfsbezoeken.
In 2018 is de Stichting Soamen op ’n Benkske opgericht. Zij organiseert gezellige activiteiten voor Wijchenaren met een beperkt sociaal netwerk of diegenen die zich veel alleen voelen. Jansen was vanaf het eerste uur betrokken en zet zich met hart en ziel in voor de Wijchense eenzame ouderen. Niet alleen als penningmeester, maar ook als initiator en organisator van activiteiten.
Tot slot was Sjaak Jansen in 2018 mede-initiator van de Stichting Vrienden van het Wijchens Carillon. Sinds 2021 is hij voorzitter van de jeu-de-boulesvereniging De Grippen en vrijwilliger bij Bouwdorp Okie Dokie.
Jean Victor Hendrikus (Jan) Ehlebracht uit Wijchen
Lid in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van sport en onderwijs
Jan Ehlebracht is een sportman in hart en nieren. Zijn passie hiervoor zet hij sinds 1974 in om anderen aan te moedigen meer te sporten. Diverse sportverenigingen vinden in hem een betrokken vrijwilliger met een tomeloze inzet om vooral ook senioren in beweging te krijgen.
Hij is inspirator en kartrekker van Oldstars, een training speciaal voor 65-plussers die (weer) willen gaan sporten. Daarvoor verzorgt hij iedere week de coördinatie op het sportpark van TPV Grootven.
Naast alle sportactiviteiten als trainer en coach, had hij ook diverse bestuursfuncties. In de jaren negentig als bestuurslid en voorzitter bij de lokale hockeyclub. En van 2014 tot en met 2020 als voorzitter van de tennisvereniging. Onder zijn leiding zijn veel projecten geïnitieerd en succesvol afgerond.
Daarnaast leverde hij tijdens zijn carrière een grote bijdrage aan de oprichting van de decanenkring vmbo-mbo van de regio Arnhem en omstreken. Jan Ehlebracht was kartrekker en verbinder en heeft aan de basis gestaan van vele projecten die ook nu nog in de jaarplanning van de scholen terug zijn te vinden.
Na zijn pensioen in 2020 was hij de initiator voor het opzetten van een jaarlijks reünie. Hier vinden de oude en nieuwe generatie decanen elkaar voor het delen van hun competenties.
Ashley Béatrice (Ashley) van der Vooren-Terlouw uit Wijchen
Ridder in de Orde van Oranje Nassau
Voor verdiensten op het terrein van discriminatie- en racismebestrijding en migratierecht
Prof. dr. Terlouw is een zeer maatschappelijk betrokken hoogleraar. Haar missie is om met wetenschappelijke kennis een rechtvaardigere samenleving te creëren. Al jaren speelt zij een centrale rol bij de ontwikkeling en praktijk van bestrijding van rassendiscriminatie met juridische middelen. Zij is een integere bron van betrouwbare kennis die zij vrijwillig ter beschikking stelt voor omstreden en gevoelige maatschappelijke terreinen.
Zij wordt gezien als een onbetwist en zeer gezaghebbend expert op het gebied van het anti-discriminatierecht in Nederland. Mede door haar publicaties in Nederlandse en buitenlandse vakbladen. Zij probeert een breder publiek inzicht te geven in hoe afwijkend gedrag tot discriminatie kan leiden. En wat de rol van de rechter in een cultureel diverse samenleving is. In 2019 bracht zij hier een boek over uit: Te gek voor de rechter. Blote billen, boerka’s, baarden en bedelaars, wat is normaal?
Terlouw startte haar loopbaan in 1999 bij Amnesty Vluchtelingenwerk. Vanaf het begin van haar beroepsleven heeft zij zich ingezet voor het goed functioneren van de rechterlijke macht in vreemdelingenzaken. En voor de rechtsbescherming van de burger tegen de overheid in het algemeen.
Zij is hoogleraar Rechtssociologie bij de Radboud Universiteit in Nijmegen. Binnen de universiteit is zij ook voorzitter van het Onderzoekcentrum voor Staat en Recht. Haar vakkennis en brede netwerk zet zij in bij diverse adviesraden en commissies. In het verleden onder andere als lid van de Raad van Advies van de Stichting Migration Law Expertise Centre. En de commissie-Gelijke Behandeling.
Maar ook werd zij in 1990 secretaris van de commissie-Meijers. En in 2020 voorzitter van deze groep afhankelijke experts. Zij zetten zich in voor transparantie en democratie en respect voor mensenrechten in de EU. Maar Ashley Terlouw is niet alleen op beleidsniveau actief. Ze biedt ook ondersteuning aan individuen die de gevolgen van rechtsstaatschendingen ondervinden.
In juli 2022 heeft zij zich voor 4 jaar gecommitteerd aan de nieuw ingestelde Staatscommissie tegen Discriminatie en Racisme. Als lid van deze Staatscommissie doet zij onderzoek naar de aard, omvang en oorzaken van discriminatie en racisme in alle maatschappelijke sectoren.
Raymund (Rayke) Marlisa uit Wijchen
Ridder in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van onder andere pleegzorg, gehandicaptenwelzijn en sport
Rayke Marlisa zet zich al ruim 40 jaar actief in voor de samenleving. Hij staat altijd onbaatzuchtig voor anderen klaar en heeft in 2005 een bewonderingswaardige keuze gemaakt.
Ná prepensionering heeft Marlisa zich als pleegouder aangemeld voor crisisopvang, weekendopvang en 24 uursopvang. In uitzonderlijke situaties waren er zelfs 4 kinderen tegelijk in huis. Een zeer intensieve taak. Inmiddels hebben ruim 90 pleegkinderen een nieuwe basis gekregen om weer verder te kunnen.
In de jaren tachtig en negentig was Marlisa jarenlang leider en begeleider van het sportelftal van zijn zoon. Hij verrichtte veel hand- en spandiensten. In 1989 was hij intensief betrokken bij de oprichting van de plaatselijke badmintonclub. Hier bleef hij tot 1995 actief als secretaris en penningmeester. Ook was hij 5 jaar lang lid van de ouderraad bij het Lindenholt College.
Sinds het gebruik van een aed in 2001 zijn leven redde, heeft Rayke Marlisa zich ingezet dat het aed-alertsysteem ook in Wijchen werd geïnstalleerd. En werd hij burgerhulpverlener in het aed-project van de EHBO-vereniging.
In 2010 heeft Marlisa de werkgroep BTB versterkt. De werkgroep maakt onderdeel uit van de Cliëntenraad Integraal Gehandicaptenbeleid Wijchen. Hij behartigde de belangen van gehandicaptensporters. En tot maart 2014 dacht hij ook actief mee over het onderwerp toegankelijkheid. Waarbij zijn manier van ‘inclusief denken’ opvallend was voor die tijd.
Sinds 2017 is Marlisa ook actief betrokken bij de pleegouderraad van Entrea Lindenhout. Naast alle taken van het voorzitterschap neemt hij ook deel aan diverse werkgroepen.
Catharina (To) Marlisa-Griep uit Wijchen
Ridder in de Orde van Oranje Nassau
voor verdiensten op het terrein van o.a. pleegzorg, gehandicaptenwelzijn en sport
Vanaf de jaren zeventig heeft To Marlisa-Griep heel veel vrijwilligerstaken opgepakt. In 1989 was zij intensief betrokken bij de oprichting van de plaatselijke badmintonclub. Zij is tot 1995 actief gebleven als bestuurslid. Verder is zij altijd bereid te helpen bij activiteiten op basisschool De Viersprong. Zowel voor alle pleegkinderen als nu ook de kleinkinderen.
Zij heeft jarenlang het weekblad De Wegwijs ingesproken voor slechtzienden; was aed-burgerhulpverlener; gaf naailes aan een groep werkeloze vrouwen en sinds 2005 kan het Reumafonds op haar rekenen als collectant en teller.
Op 42-jarige leeftijd kreeg zij de diagnose multiple sclerose. Maar ook toen behield zij haar positieve levensinstelling en keek zij naar wat wél kon. Twee jaar later werd zij actief lid van MS Vereniging Nederland. Zij had zitting in het bestuur van de werkgroep Gelderland Zuid en was van 1995 tot 2005 coördinator van het rayon Nijmegen.
In 2005 heeft To Marlisa-Griep zich samen met haar echtgenoot aangemeld bij pleegzorginstelling Entrea Lindenhout. Sindsdien heeft het echtpaar ruim 90 kwetsbare kinderen een liefdevol thuis geboden.
Marlisa onderhoudt op een respectvolle wijze de contacten met de biologische ouders en runt het huishouden. Haar man regelt veelal de boodschappen en logistieke kant van de verzorging. De pleegkinderen krijgen rust en regelmaat geboden en verblijven enkele dagen tot enkele jaren bij het echtpaar. Het echtpaar biedt de kinderen een veilige omgeving die een goede basis is om de ontwikkeling van de pleegkinderen te herstellen en te bevorderen.
Fotobijschrift: De gedecoreerden v.l.n.r. Ashley Terlouw, Pierre Basten, Sjaak Jansen, To Marlisa-Griep, Rayke Marlisa, burgemeester Renske Helmer-Englebert, Jo Toonen, Ada Bakkers-Visser, Jan Elebracht en Piet van Uden. Foto: Sophia Fotografie
