Gevarieerd programma 80 jaar vrijheid

In de gemeente Wijchen begint de herdenking van 80 jaar vrijheid op dinsdag 10 september met een documentaire in de Bibliotheek. Een week later is de herdenking van Operation Market Garden in Balgoij. Voor scholieren is er een educatieproject over oorlog en vrijheid.

Begin dit jaar heeft Wijchen samen met 5 andere gemeenten in het Rijk van Nijmegen het programma ‘80 jaar Vrijheid’ afgetrapt.  Wijchen ontvangt samen met Berg en Dal, Beuningen, Druten, Heumen en Nijmegen ruim 448.000 euro van de provincie. Met dit bedrag organiseren ze activiteiten die de geschiedenis levend houden.

Op 10 september is in de Bibliotheek in Wijchen de documentaire Wij wisten niet wat oorlog was te zien.  Hierin wordt het verhaal van het gezin van Antoon Bouten, verzetsman en hoofdonderwijzer van de jongensschool in het dorp Ooij, verteld. De film is gebaseerd op een boek van Cea van Dillen-Janssen en Ton van Dillen. De vader van Cea werd in 1943 vanuit de Ooij benoemd tot hoofd van de Lagere Landbouwschool in Wijchen. De avond duurt van 19.00 tot 21.00 uur.

Op dinsdag 17 september zijn er in dorpshuis ’t Ballegoyke in Balgoij allerlei activiteiten die in het teken staan van Operation Market Garden, het historische offensief van de geallieerden, gericht tegen nazi-Duitsland in september 1944.

Het programma in Balgoij begint op 17 september om 11.00 uur met:

• een fotopresentatie;

• verhalen van jong met oud: bezoekers kunnen in gesprek met andere inwoners, Wijchense veteranen en kinderen en luisteren naar hun verhalen;

• toespraak burgemeester Renske Helmer-Englebert en vlaggen hijsen;

• om 13.15 uur aankomst historische voertuigen van de Liberation Task Force;

• muziek en informatiemarkt Stichting Veteranen gemeente Wijchen;

• 16.00 uur afsluiting met een mini-Bevrijdingsconcert door Popkoor Event.

Een dag later, op woensdag 18 september, is er een educatieprogramma voor alle Wijchense scholieren. Het educatieproject Freedom Convoy vindt plaats op de parkeerplaats aan de Campuslaan in Wijchen. Hierbij komt aan de orde wat de impact van oorlog en vrijheidskwesties is geweest.

Op en rond authentieke voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog spelen de leerlingen het Market Garden-bordspel en verkennen ze soldatenuniformen.

Verder zijn er persoonlijke verhalen van ooggetuigen, het bespreekbaar maken van het thema vrijheid en een evacuatie-ervaring: wat is vluchten tijdens oorlogstijd?, een nog steeds actueel onderwerp.

Dit project is georganiseerd door de gemeente in samenwerking met het Maaswaal College, ProCollege, Kans en Kleur en Oorlogsmuseum Niemandsland.

Op maandag 5 mei 2025 wordt gevierd dat Nederland 80 jaar geleden is bevrijd. Museum Kasteel Wijchen organiseert voor die dag het straattheaterfestival ‘Beleef vrijheid’ in de kasteeltuin.

Het museum heeft in 2014 en 2019 aan de hand van ooggetuigenverslagen, bijzondere objecten, foto’s en filmbeelden verhalen verteld over de Tweede Wereldoorlog, gezien door Wijchense ogen.

In 2025 leven we 80 jaar in vrijheid; de oorlogsjaren verschuiven langzaam van herinnering naar historie. De huidige tijd laat echter zien dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Het straattheaterfestival maakt met theater, muziek en voordrachten vrijheid tastbaar.